گزارش پیترو دلاواله از زرتشتیان اصفهان در روزگار شاه عباس صفوی + توضیحات
(چند نکته پیرامون این نوشتار: نوشتار پیش رو یکی از منابع تاریخ زرتشتیان در روزگار صفویه میباشد که آگاهی هایی درباره ی زندگی زرتشتیان در آن روزگار در اختیار ما میگزارد. اما نکته ی مهم این است که دلاواله تلاش میکند پیرامون باورها و دین زرتشتیان نیز آگاهی هایی به خوانندگان سفرنامه ی خود بدهد، اما چون این داده ها از غیر زرتشتیانی بیشتر بخوانید…
گزارش جکسون از سفر به یزد و دیدار با زرتشتیان یزد (بخش 2)
آبراهام ویلیام جکسن (بخش 2) – وقتی که تشریفات معارفه و آشنایی تمام شد، کنفرانس واقعی آغاز گشت، و نزدیک به سه یا چهار ساعت من پرسش هایی درباره ی زرتشت و کیش او، و اوضاع و احوال پیروانش در ایران کردم، یا به سوالهایی در این باره جواب دادl. ابتدا دو نسخه و چند قطعه از کتاب اوستا به من بیشتر بخوانید…
گزارش جکسون از سفر به یزد و دیدار با زرتشتیان یزد (بخش 1)
آبراهام ویلیام جکسن – تقریبا بلافاصله بعد از رسیدن به یزد در جستجوی منزل کلانتر دینیار بهرام، رئیس جامعه ی زرتشتیان شهر، که تعدادشان در شهر و حومه بین ، 8000 تا 8500 نفر است، برآمدم؛ ولی مدتی طول کشید تا آنجا را یافتم. نزدیک دو ساعت تمام قاطران و خران خسته ی من در میان کوچه های پر گرد و خاک بیشتر بخوانید…
گزارش پولاک، پزشک ناصر الدین شاه از وضعیت اجتماعی زرتشتیان ایران
پزشک ناصر الدین شاه از اهالی آلمان قدیم که در سال های 1855 – 1882 در ایران به سر میبرده، در باره ی «شرایط اجتماعی زرتشتیان» چنین مینویسد: آنطور که خود میگویند «زرتشتیان به تعداد کم در شهرهای یزد و کرمان سکنی دارند» اینها که تصور میشد بت پرست هستند هرگاه فرمان آزادی از حضرت علی در دست نداشتند(در قدیم به احتمال زیاد در دوران صفویه و شاید پیش از آن زرتشتیان برای اینکه از تعدی و تجاوز مسلمانان بیشتر بخوانید…
شرحی از بازاریان زرتشتی تهران و کرمان در روزگار قاجار
… در بازار {تهران} نه تنها برای حرفه های مختلف، بلکه برای صاحبان ادیان خارج از اسلام و اقلیت ها نیز بخش های خاصی در نظر گرفته بودند. ارمنی ها بازار و کاروانسرای منحصر و مخصوصی به خود داشتند. زرتشتی ها نیز در سرای درازی داد و ستد میکردند که بالای سر در اغلب دکان های آن تصاویری از صحنه های شاهنامه نقاشی شده بود تا به همه نشان دهند که اینها بازماندگان واقعی و نمایندگان بر حق نژاد اصیل و قدیم ایرانی هستند…. بیشتر بخوانید…
گزارش اورسل از وضعیت و رسوم زرتشتیان در روزگار فتحعلی شاه
اورسل، جهانگرد فرانسوی که در سال 1818 در زمان فتحعلی شاه از ایران بازدید میکرد، درباره ی «دخمه» و وضعیت اجتماعی زرتشتیان چنین مینویسد: « از خرابه های ری برج سفید و ستبری دیده میشود که نیمرخ آن بالای سراشیبی سیاه رنگ تپه ای نمایان بود. اغلب این لاشخورها بالای این برج مینشستند. اینجا «دخمه یا برج سکوت» یعنی گورستان گبرهای تهران بود(گبر به معنای کافر و لقبی است که مسلمانان به بهدینان زرتشتی داده بودند). بیشتر بخوانید…
سوزاندن کتابهای زرتشتیان به دست بنیانگذار سلسله طاهریان
آبراهام ولنتاین ویلیامز جکسن – (این نوشتار مربوط به سفرنامه جکسن در سال 1901 تا 1903 میلادی است): اعضای انجمن زرتشتیان یزد طبیعتا گم شدن و فقدان متون (مقدس) را بیشتر ناشی از تعقیب و آزار و تفتیش و استنطاق بعد از غلبه ی اسلام میدانستند، و من نمونه ای از این تفتیش و آزار را که از روایات شفاهی متداول در میان بیشتر بخوانید…
گزارشهایی پیرامون زندگی زرتشتیان در روزگار قاجار
خاطرات لیدی شیل همسر سفیر انگلیس در ایران – در زمان ناصرالدین شاه درباره «باغبانان زرتشتی در سفارتخانه ی انگلیس» چنین مینویسد: «باغبانان زرتشتی سفارتخانه علیرغم بی تربیتی های که در آنجا وجود دارد، اشخاص با ارزشی بودند که مطابق یک رسم قدیمی همیشه از جماعت گبرها که همان نژاد باستانی ایران و از آتش پرستان هستند انتخاب میشوند(زرتشتیان در حقیقت یزدان پرستند و آتش پرستی تهمتی بیشتر بخوانید…
گزارشی کوتاه از وضعیت اجتماعی بهدینان(زرتشتیان) در روزگار ناصرالدین شاه
پولاک پزشک ناصرالدین شاه از اهالی آلمان قدیم در سال های 1855 و 1882 در ایران به سر میبرده، او درباره ی شرایط اجتماعی زرتشتیان چنین مینویسد:
آنطور که خود آنها میگویند زرتشتیان به تعداد کم در شهرهای یزد و کرمان سکنی دارند. اینها که تصور میشد بت پرستند هرگاه فبرمان آزادی از حضرت علی در دست نداشتند(به واقع نامه ای که به حضرت علی نخستین امام شیعیان نسبت میدهند وجود خارجی ندارد و نامه ای جعلی بیشتر بخوانید…
گزارش کشیش مسیحی از وضعیت و زندگی و آداب زرتشتیان در روزگار صفویه (بخش 2)
زرتشتیان به دوزخ معتقد هستند و آن را مانند یک زندان زیر زمینی تصور میکنند که مرطوب و بد بو است و پر است از مار و انواع حیوانات درنده و گوشتخوار به ویژه کلاغ و وزغ و این ها حیواناتی هستند که بسیار مورد نفرت آنان است.
آنها کلاغ را پیام آور اهریمن میدانند و وزغ ها را نوازندگان دوزخیان میپندارند.
طرز آزمایش آنان برای اینکه بدانند سرنوشت مرده پس از مرگ چه خواهد بود، به نظر من بسیار شگفت انگیز آمد. آنان جسد مردگان را به خارج از شهر بیشتر بخوانید…